ISO 14067 ÜRÜN KARBON AYAK İZİ DANIŞMANLIK
ISO 14067 Ürün Karbon Ayak İzi Standardı Nedir?
İklim değişikliğinin temel nedeni olan sera gazı emisyonlarının artışında, insan faaliyetleri ve sanayileşme süreci önemli bir rol oynamaktadır. Sanayileşme ile birlikte atmosfere salınan karbondioksit (CO₂), diazot monoksit (N₂O), perflorokarbonlar (PFC), hidroflorokarbonlar (HFC) gibi sera gazlarının miktarı da artmaktadır.
Bu durum, dünya genelinde hükümetlerin, uluslararası kuruluşların ve özel sektörlerin iklim değişikliğiyle mücadele için önlemler geliştirmesine yol açmıştır. Bu kapsamda, sera gazı emisyonlarının hesaplanması, azaltılması ve raporlanmasına yönelik çeşitli uluslararası standartlar hazırlanmıştır. ISO 14067 Ürün Karbon Ayak İzi Standardı da bu standartlardan biridir.
Ürün Karbon Ayak İzi Nedir?
Bir ürünün ham madde çıkarımından başlayarak, üretim, taşımacılık, kullanım ve bertaraf (veya geri dönüşüm) aşamalarına kadar geçen tüm yaşam döngüsü boyunca neden olduğu sera gazı emisyonlarının tamamı, ürünün karbon ayak izi olarak adlandırılır.
Bu hesaplama, atmosfere salınan toplam sera gazı miktarının karbondioksit eşdeğeri (CO₂e) cinsinden belirlenmesiyle yapılır. Böylece, ürünün çevresel etkisi sayısal olarak ifade edilerek ölçülebilir hale gelir.
ISO 14067 Standardının Amacı ve Kapsamı
ISO 14067, ürünlerin yaşam döngüsü boyunca ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının hesaplanması ve raporlanması için uluslararası bir kılavuzdur.
Bu standart, bir ürünün:
- Hammaddenin çıkarılmasından başlayarak,
- Üretim, taşımacılık, depolama ve kullanım süreçlerine,
- Ürünün ömrünü tamamlaması, geri dönüşümü veya bertarafına kadar olan tüm aşamaları kapsar.
Kuruluşlar, kendi faaliyet alanlarına göre bu sınırları belirleyebilir. Örneğin, bazı işletmeler hesaplamayı yalnızca üretim aşamasıyla sınırlarken, bazıları tedarik zincirini de dahil edebilir.
ISO 14067 Standardının Faydaları
- Ürünlerin çevresel performansının şeffaf biçimde değerlendirilmesini sağlar.
- Kuruluşlara emisyon azaltımı için stratejik alanlar belirleme imkânı tanır.
- Tüketiciler için karşılaştırılabilir ve güvenilir veriler sunar.
- Değer zincirinin verimliliğini artırarak işletmelerin sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunur.
- ISO 14025 (Çevresel Etiketler ve Beyanlar), ISO 14044 (Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi) ve PAS 2050 (Mal ve Hizmetlerin Sera Gazı Emisyonlarının Değerlendirilmesi) gibi diğer çevre yönetimi standartlarıyla da tam uyum içindedir.
ISO 14067 Belgesi (Sertifikası) Nedir ve Nasıl Alınır?
ISO 14067 Belgesi, ürün karbon ayak izi hesaplamalarını ISO 14067 standardının gerekliliklerine uygun şekilde gerçekleştiren kuruluşlara verilen bir doğrulama belgesidir.
Bu belgeyi almak isteyen firmalar:
- Ürünlerinin yaşam döngüsü boyunca sera gazı emisyonlarını belirler.
- Hesaplamaları ISO 14067 standardına uygun şekilde yapar.
- Bağımsız ve akredite bir doğrulama kuruluşuna başvurarak denetim sürecini tamamlar.
Denetim sonucunda hesaplamaların uygunluğu ve güvenilirliği teyit edilir. Değerlendirmeler olumlu sonuçlanırsa, ilgili izleme dönemi veya yıl için ISO 14067 Ürün Karbon Ayak İzi Sertifikası düzenlenir.
Sonuç
ISO 14067 Standardı, işletmelerin ve kurumların ürün kaynaklı sera gazı emisyonlarını belirlemesi, azaltım stratejileri geliştirmesi ve bu süreci şeffaf biçimde raporlaması için geliştirilmiş uluslararası bir çerçevedir.
Bu belge, hem çevresel sorumluluğun hem de sürdürülebilir üretimin somut bir göstergesidir ve gelecekte yeşil tedarik zinciri ve karbon nötr ekonomi hedeflerine ulaşmada önemli bir araçtır
