TÜRKİYE EMİSYON TİCARET SİSTEMİ (TR-ETS) DANIŞMANLIĞI

Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (TR-ETS) ve Pilot Dönem Yükümlülükleri

İklim Kanunu çerçevesinde hazırlanan Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (TR-ETS) Yönetmeliği Taslağı, ülkemizde emisyon ticareti uygulamalarını resmen başlatmıştır.

Bu kapsamda, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM/CBAM) kapsamına giren Kategori B ve C tesisleri için 2026–2027 yıllarını kapsayan iki yıllık bir pilot dönem uygulamaya alınmıştır.

Pilot Dönemde Yerine Getirilmesi Gerekenler

2025 Aralık sonuna kadar: Bakanlığa elektronik ortamda İzleme Metodolojisi Planı (MMP) teslim edilmesi,
2026 yılı boyunca: MMP’ye uygun şekilde sera gazı emisyonlarının ve üretim verilerinin izlenmesi ve raporlanması,
2027 Nisan’a kadar: 2026 yılına ait faaliyet ve emisyon verilerinin akredite kuruluşlarca doğrulanması,
Doğrulama sonrası: Benchmarking yöntemiyle ücretsiz tahsisatların sağlanması.

Danışmanlık Hizmetlerimiz

TR-ETS kapsamında tesislerin yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için uzman ekibimiz şu alanlarda kapsamlı danışmanlık sağlamaktadır:

1. İzleme Metodolojisi Planı (MMP) Hazırlığı

Alt tesis bazlı veri toplama ve metodoloji oluşturma,
Veri akışı ve kontrol süreçlerinin tasarlanması,
Bakanlığa elektronik ortamda sunum desteği.

2. Ürün ve Faaliyet Seviyesi Raporlama

Ürün bazlı faaliyet verilerinin toplanması,
Emisyon ve üretim verilerinin tutarlı hale getirilmesi.

3. Doğrulama Öncesi Hazırlık

İç kontroller ve doğruluk testlerinin yapılması,
Doğrulayıcı kuruluş ile süreçlerin yönetimi.

Kategori B ve C tesisleri için bu yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesi hem idari yaptırımlardan kaçınmak hem de ücretsiz tahsisatlardan faydalanmak açısından kritik önem taşımaktadır.

Zaman Çizelgesi:

2025 Aralık: MMP’nin sunumu,
2026: Emisyon ve faaliyet izleme & raporlama,
2027 Nisan: 2026 verilerinin doğrulanması,
2027 sonrası: Ücretsiz tahsisatların dağıtımı.

İzleme Metodolojisi Planı (MMP) Nedir?

MMP, işletmelerin sera gazı emisyonlarını ve faaliyet seviyelerini nasıl ölçeceğini, izleyeceğini ve raporlayacağını açıkça tanımlayan temel bir dokümandır. TR-ETS Yönetmeliği’nde, MMP’nin asgari içeriği Ek-4’te belirtilmiştir. MMP’nin Temel Bileşenleri:

Tesis Bilgileri: İşletme tanımı, faaliyetler, kapasite, emisyon kaynakları, akış diyagramları.
Alt Tesis Tanımları: Ürün, yakıt, ısı veya proses bazlı alt tesislerin belirlenmesi.
İzleme Metodolojisi: Ölçüm yöntemleri, cihazlar, kalibrasyon ve belirsizlik yönetimi.
Veri Akışı ve Kontrol: Veri toplama, doğrulama ve arşivleme prosedürleri.
Faaliyet Seviyesi İzleme: Üretim miktarı, kapasite kullanımı, ölçülebilir enerji verileri.
Organizasyon ve Yetkinlik: Görevli ekip, yetkinlik şartları ve danışmanlık desteği.

Neden Önemli?

Ücretsiz tahsisatlar MMP’deki metodolojiye göre belirlenecek,
Eksik ya da hatalı MMP = yanlış raporlama + tahsisat kaybı + idari yaptırımlar.

Alt Tesis Nedir?

Alt tesis, bir işletme içinde belirli bir ürün ya da faaliyet hattını temsil eden, emisyonların ve
faaliyet seviyelerinin ayrı ayrı izlendiği en küçük birimdir.

Alt Tesis Türleri:

Ürün Bazlı: Klinker, çelik, alüminyum, cam, kağıt vb.
Yakıt Bazlı: Yakıt tüketimine dayalı tesisler (ör. seramik fırınları).
Ölçülebilir Isı Bazlı: Buhar, sıcak su, kızgın yağ üretim hatları.
Proses Emisyonu Bazlı: Kimyasal reaksiyonlardan çıkan emisyonlar (örn. kireç üretimi).

Alt tesislerin doğru belirlenmesi, ücretsiz tahsisat hakkını korumak ve doğrulama sürecinde uyumsuzluk yaşamamak için en kritik adımdır.

Sonuç

TR-ETS kapsamında hem pilot dönem (2026–2027) hem de kalıcı dönem için MMP’nin doğru hazırlanması ve alt tesislerin net tanımlanması işletmelerin yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi açısından hayati önem taşımaktadır. Firmamız, bu süreçte tesislerinize tam destek sağlamakta ve TR-ETS uyum yolculuğunuzda güvenilir çözüm ortağınız olarak hizmet vermektedir.